Son dönem sosyal medyada popüler olan bir videoda mekanik görünümlü bir cihaza bırakılan renkli bilyeler, alt tarafta otomatik olarak renklere ayrılıyor. Hatta bazı paylaşımlardaki açıklamada bunun kuantum fiziği sayesinde olduğu iddia ediliyor, bazı yorumcular ise bilyelerin büyüklüğü veya ağırlığına bağlıyor bu davranışı.
Bilmeyenlere hatırlatalım: (!) işareti alay etme, inanmama, kinaye anlamları katar. Bu videonun iki versiyonunu gördük, biri bariz şekilde bilgisayar simülasyonu:
Diğeri daha başarılı şekilde gerçekçi duruyor:
Ancak bunun da bir tür bilgisayar simülasyonu olduğu ve gerçek olmadığı anlaşılıyor. Bazı kaynaklara göre simülasyon koşumu sonunda istiflenen toplar, farklı bölmelerdeki farklı renk, aynı bölmedekiler aynı renk olacak şekilde renklendiriliyor ve simülasyon bu şekilde tekrar baştan koşularak bu sonuç elde ediliyor. (k1)
Aslında bu mekanik cihaz gerçekten var, adı Galton Tahtası (veya Fasulye Makinası). Amacı istatistiksel Normal (Gauss) Dağılımını veya diğer adıyla çan eğrisini mekanik olarak göstermek. Olasılık kuramlarıyla ilgili yani. Ama renk ayırmak gibi yeteneği yok. (k2)
Konuyu biraz daha araştırınca aslında üretilen maddeleri renklere göre ayıran çok gelişmiş otomatik makinaların olduğunu, üretim ve paketleme tesislerinde kullanıldığını gördük. Bunlar optik kameralar ile renk tespiti yaparak maddeleri fiziksel olarak ayırıyorlar. Aslında gerçekten de çok derinlerde kuantum fiziğini kullanmış oluyorlar… İşte bir örnek:
[k1] https://www.snopes.com/fact-check/machine-automatically-sorting-colored-balls/